Ketose

Ketose is voor veel mensen een onbekende term. Dat is niet zo vreemd als je je nog nooit echt verdiept hebt in hoe het lichaam werkt en reageert op voeding. Nu het koolhydraatarme dieet in populariteit is gestegen leren komen steeds meer mensen de term ketose tegen.

Als je de koolhydraten uit de voeding verwijdert en deze vervangt door vetten en eiwitten dan moet het lichaam zich hier op aanpassen. De voornaamste bron van energie, de koolhydraten, is dan niet meer aanwezig. Je lichaam gaat vervolgens op zoek naar de opgeslagen voorraad koolhydraten in het lichaam, glycogeen. Als deze voorraad ook verbruikt is dan gaat het lichaam over tot het verbranden van vetten voor energie. Dit kan het gevolg zijn van intensieve duursport, vasten of een dieet zonder koolhydraten zoals het ketogeen dieet.

Eerste fase

In de eerste fase verlies je snel gewicht. Zoals altijd het geval is gaat het niet om alleen vetten maar juist voornamelijk vocht. Het gewichtsverlies verschilt per persoon in deze fase; sommigen verliezen een aantal kilo’s terwijl de ander nog geen kilo gewicht verliest. Deze eerste fase kan tot enkele weken duren. De fase die daarna komt is ketose.

Ketose

Ketose is de fase waarbij het lichaam overgaat van het gebruiken van koolhydraten als brandstof naar vetten. Als je in ketose raakt gaat het vet verbranden sneller. Ketose is een metabolische staat waarbij alleen vet verbrand wordt en haast geen spiermassa. Als vetten verbrand worden dan worden ketonen door de lever aangemaakt die in het bloed terechtkomen. Bij een concentratie ketonen in het bloed vanaf 0.5 millimolaire wordt er gesproken over ketose. In deze fase is het mogelijk dat je te maken krijgt met de typerende ketogriep (vooral als je abrupt de koolhydraten sterk verminderd).

Gewicht blijft gelijk?

Na de eerste weken volgt een korte periode waarin het lichaam een nieuwe balans zoekt. Het is mogelijk dat het gewicht gedurende deze periode niet afneemt en gelijk blijft. Dit is geen reden om je zorgen te maken. Je lichaam neemt dan waarschijnlijk wat meer water op. Dit fenomeen staat ook wel bekend als Post-induction Stall Syndrome, een term afkomstig uit het Atkins programma.

Fat adapted

Het duurt even voor je lichaam gewend is aan het ketogeen dieet. In de meeste gevallen is dit het geval na een maand. In het geval van vasten neemt de concentratie ketonen in het bloed niet meer toe na circa 30 dagen. Bij het ketogeen dieet, waarbij er nog wel een kleine hoeveelheid koolhydraten gegeten worden, duurt het wat langer. Er wordt dan gesproken over fat adapted, of keto-adaptatie. Dit betekent dat het lichaam volledig overgegaan is op het gebruiken van vetten voor energie.

Ketose testen

Om erachter te komen of je in ketose verkeert kun je bij de drogist, apotheek of online een test kopen. Met de test kun je de urine testen op ketonen. De test bestaat uit een strip dat in een urinemonster gehouden wordt. De strip verandert kleur als de urine ketonen bevat.

Bekijk de strips

Hoe werkt vetverlies tijdens ketose?

Ketose zorgt er op verschillende manieren voor dat je vet kwijtraakt. Waar het bij het ketodieet om gaat is dat je vetten verbruikt in plaats van glucose. Dit maakt het makkelijker om de lichaamsvetten aan te spreken. In ketose gebruikt je lichaam de vetten uit voeding maar ook vetten die opgeslagen zijn in je lichaam.

Bijwerkingen

De voornaamste bijwerkingen van ketose zijn een slechte adem, spijsverteringsproblemen en energiegebrek. De slechte adem is typerend voor iemand die in ketose verkeert. Het gebrek aan energie komt voort uit het feit dat vetten moeilijker voor energie zijn te gebruiken dan koolhydraten. Het lichaam heeft er vooral in het begin moeite mee. Na verloop van tijd leert je lichaam om te gaan met de ketonen en vetten voor energie. De bijwerkingen nemen dan ook af.

Sneller in ketose

Je kunt sneller in ketose raken door te sporten. Bij het bewegen verbruik je energie waarvan een deel afkomstig is uit de voorraden glycogeen in je lichaam. Aangezien de voorraden niet aangevuld worden zal het lichaam op deze manier sneller overgaan tot het gebruiken van vetten. Hier lees je wat je kunt doen om sneller in ketose te raken.